روز نگاران

آلکیل بنزن سولفونیک اسید خطی یا LABSA، که در ایران به نام اسید سولفونیک شناخته می شود، سورفکتانت سنتزی است که بیشترین حجم تولید را در بین سورفکتانت ها دارد. تقریبا تمامی پلنت های سولفوناسیون با رآکتورهای فیلمی، بر پایه تولید اسید سولفونیک طراحی می شوند و این محصول بدلیل قیمت نسبتا پایین، کارآیی بسیار خوب و زیست تخریب پذیر بودن آن بعنوان اولین محصول این پلنت ها عرضه می شود.

اسید سولفونیک سورفکتانت آنیونی با قدرت شویندگی و امولسیون کنندگی بالا دارای سازگاری با رنج وسیعی از سورفکتانت های آنیونی، غیریونی و آمفوتری است. یکی از مزایای اسید سولفونیک کارایی آن در محیط های اسیدی است و بر خلاف سورفکتانت های الکلی همچون تگزاپن در محیط های اسیدی تجزیه نمی شود. اسید سولفونیک معمولا با انواع قلیاها (عمدتا سود) خنثی شده و تبدیل به سولفونات می شود که در بسیاری از صنایع کاربرد دارد.

اسید سولفونیک ترکیبی از مخلوط رشته های آلکیل بنزن سولفونیک اسید خطی با تعداد کربن 10 تا 14 می باشد که حلقه فنیل در آن می تواند به کربن های 2 تا 5 متصل باشد. خواص فیزیکی و شیمیایی اسید سولفونیک به طول زنجیر کربنی و مخلوط ایزومرهای آن وابسته است. ماده اولیه اسید سولفونیک پاکسان، LAB نام دارد که طی فرآیند آلکیلاسیون بنزن با پارافین ها در حضور کاتالیست هیدروژن فلوراید یا آلومینیوم کلراید تولید می شود.

اسید سولفونیک از سولفونه کردن این LAB در راکتورهای فیلمی تولید می شود. البته روش های دیگری نیز برای سولفونه کردن LAB وجود دارد که بدلیل کیفیت بسیار پایین محصول خروجی از آنها استفاده نمی شود و راکتورهای فیلمی سالیان سال است که در این صنعت برای سولفونه کردن LAB مورد استفاده قرار می گیرند.

در شوینده هایی همچون مایع ظرفشویی، از لورامید بهمراه تگزاپن برای افزایش ویسکوزیته مایع ظرفشویی استفاده می شود. اسید به تنهایی به مایع ظرفشویی ویسکوزیته نمی دهد. در صورتیکه نیاز باشد از بتایین نیز می توان برای بهبود کف استفاده نمود ولی اینکار معمول نیست.

 

مشخصات محصول

 

نام انگلیسی	Linear Alkylbenzene Sulfonic Acid/ LABSA/ LAS
ظاهر	مایع قهوه ای ویسکوز
Cas Number	27176-87-0
فرمول مولکولی	CH3(CH2)11C6H4SO3H
HS Code	34021190
جرم مولکولی	322

 

آنالیز محصول

 

پارامتر	مقدار	واحد
اکتیو	حداقل 96	درصد وزنی
روغن آزاد	حداکثر 2	درصد وزنی
درصد آب	حداکثر 1	درصد وزنی برحسب H2O
سولفوریک اسید	حداکثر 1.8	درصد وزنی برحسب H2SO4
رنگ	حداکثر 70	کلت

کاربردها

• تولید انواع شوینده های مایع و پودری
• مایع ظرفشویی
• پودر لباسشویی
• مایع کارواش
• پلیمریزاسیون امولسیونی

 

بسته بندی

• بشکه 200 لیتری
• بالک 1 تنی

فرموله کردن مایع ظرفشویی

با استفاده از اسید سولفونیک، بتائین، لورامید و تگزاپن می توان به فرمولی جامع برای مایع ظرفشویی رسید ولی ما در اینجا در نظر داریم به بررسی مرحله به مرحله هر یک از مواد مورد استفاده در مایعات ظرفشویی بپردازیم.

خواص کف زایی و چربی زدایی تنها احتیاجات اندکی برای سورفکتانت ها به حساب می آید. قدرت کف زایی، چربی زدایی و ویسکوزیته خوب لازمه های اساسی برای یک فرمول مایع ظرفشویی ساده است. اگر بخواهیم کمی فراتر از فرمول ساده قدم برداریم، یک فرمول خوب باید دارای پایداری کف و pH معینی باشد.

همچنین می توان فرمول را طوری تنظیم کرد که در آب های سخت و سرد قدرت پاک کنندگی خوبی داشته باشد. اگر از فرمول مایع ظرفشویی خود انتظارات بیشتری دارید می توانید ویژگی هایی همچون آبکشی و خشک شدن سریع ظروف را نیز به آن اضافه کنید. یا حتی برای ترغیب بیشتر مشتریان، خواص نرم کنندگی و مرطوب کنندگی را به آن بیافزایید.

حتی می توان در مورد خاصیت هایی مانند سازگاری با محیط زیست و زیست تخریب پذیر بودن، کارهایی بر روی فرمول انجام داد. در آخر برخی فرمولاتورها، خاصیت آنتی باکتریال را به فرمول خود اضافه کرده و از اسانس هایی جذاب برای شوینده ها استفاده می کنند.

بیایید از پایه یعنی خاصیت کف زایی، چربی زدایی و ویسکوزیته شروع کنیم و یک فرمول اقتصادی بسازیم. این فرمول بسیار ساده است و شامل 95 درصد آب، 0.63 درصد سود مایع 50 درصد، 2.4 درصد اسید سولفونیک، 1.2 درصد لورامید، 0.77 درصد سدیم کلرید و در آخر نگهدارنده، رنگ و اسانس دلخواه است. مراحل ترکیب این مواد آسان بوده و مواد اولیه مایع ظرفشویی به ترتیب گفته شده در مخزن ترکیب می شوند تا ماده ای شفاف، یکنواخت و همگون بدون هیچ ماده نامحلولی تهیه شود. pH محصول روی عدد 8 تا 9 تنظیم می شود.

برای فرموله کردن یک فرمول به صرفه برای مایع ظرفشویی باید از مواد اولیه ارزان قیمت شروع کرد. اسید سولفونیک بعنوان یک سورفکتانت آنیونی، یکی از مواد اولیه ارزان قیمت برای تهیه مایع ظرفشویی است. این ماده شویندگی قابل قبولی به فرمول مایع ظرفشویی شما می بخشد. اکتیو اسید سولفونیک بالاتر از 96 درصد است.

اسید سولفونیک خنثی شده یک کف زدای عالی با پاک کنندگی خوب برای لکه های روغنی است. لورامید به کف پایداری و قوام می بخشد و مایعات را امولوسیون کننده و ویسکوز می کند. فرمول ذکر شده در دمای 21 درجه سانتی گراد ویسکوزیته ای حدود 200 سانتی پواز دارد.

برای فراهم کردن خاصیت سختی گیری، می توان فرمول جامع را با اضافه کردن کمی سدیم سیترات و ادت آ بهبود بخشید. برای مثال با استفاده از دو سورفکتانت یعنی اسید سولفونیک و لورامید، کمی ادت آ و نمک می توان فرمولی برای مایعات ظرفشویی ساخت تا مشتریان بیشتری را به خود جذب کند.

برای افزایش پایداری کف می توان لورامین اکسید و بتائین به فرمول اضافه می شود. البته مشخص شده است که افزودن بتائین به فرمول گزینه بهتری است زیرا نسبت به لورامین اکسید کف پایدارتری ایجاد می کند. پلیمرها مانند سلولز اترها نیز گزینه خوبی به عنوان پایدار کننده کف هستند که البته این مواد به اندازه بتائین ارزان نیستند، پروسه تولید را بیشتر می کنند و حجم کف قابل ملاحظه ای نیز ایجاد نمی کنند.

تگزاپن در آب های سخت پایداری کف خوبی فراهم می کند. آلکیل دی فنیل اکسید دی سولفونات ماده ای است که اگر به فرمول مایع ظرفشویی اضافه شود، شویندگی مایعات ظرفشویی در آب های سخت را افزایش می دهد و بر روی ظروف لکه های آب را باقی نمی گذارد. این ماده یک سورفکتانت آنیونی است که خاصیت آبدوستی بسیار خوبی دارد و همچنین همانند سورفکتانت ها به عنوان ماده ای آب گریز نیز عمل می کند. در تهیه مایعاتی که بسیار غلیظ هستند، این ماده کاربرد دارد.

برای تهیه فرمولی که سازگار با پوست دست باشد بهتر است از SLES با تعداد 3 مول اتوکسیله شده استفاده کرد. همچنین می توان برای بهبود خاصیت نرم کنندگی آن به فرمول بتائین یا سایر سورفکتانت های آمفوتری اضافه کرد.

برای تهیه محصولی لوکس و بسیار با کیفیت می توان موادی مانند آلوئه ورا، ویتامین ای، پنتانول، گلیسیرین و یا عصاره های گیاهی به فرمول افزود تا جنبه مراقبتی از پوست نیز داشته باشند. علاوه بر آن، از روغن هایی مانند لاوندر و رزماری می توان استفاده کرد که برای آروماتراپی یا همان عطر درمانی مفیدند. برای افزودن خاصیت آنتی باکتریایی می توان از تری کلوزان بهره برد.

 

اطلاعات ایمنی

در صورت استشمام اسید سولفونیک به فضایی باز بروید و اگر علائم ماندگار بود یا بدتر شدند با پزشک تماس بگیرید.

در صورت تماس اسید سولفونیک با پوست لباس های آلوده را کاملا درآورید و پوست را زیر آب یا دوش بشویید. سوختگی های شیمیایی حتما باید توسط پزشک درمان شود. لباس های آلوده را نیز قبل از استفاده دوباره بشوئید.

در صورت تماس با چشم بلافاصله چشم ها را برای 15 دقیقه با آب بشووید. در صورتی که لنز دارید و امکان بیرون آوردن آنها وجود دارد، لنزها را از چشم خارج کنید. بلافاصله با اورژانس یا پزشک تماس بگیرید.

در صورتی که سولفونیک اسید بلعیده شود باید سریعا با پزشک تماس بگیرید. دهان را بشویید و خود را وادار به استفراغ کردن نکنید. در صورتی که استفراغ کردید، سر را پایین بگیرید تا محتوای معده وارد ریه ها نشود.

علائم و نشانه هایی که باید جدی بگیرید عبارتند از سوزش و از بین رفتن شدید پوست و آسیب جدی به چشم ها. علائم ممکن است شامل سوزش، اشک، قرمزی، ورم و تاری دید باشد. آسیب دائمی به چشم ها موجب کوری خواهد شد.

اطلاعات اطفاء حریق سولفونیک اسید

خاموش کننده مناسب برای اطفاء حریق اسید سولفونیک خاموش کننده های پودر شیمیایی، فوم، کربن دی اکسید و Water Mist  (آب مه مانند) می باشد. به هیچ عنوان از واتر جت برای خاموش کردن آتش استفاده نکنید، زیرا باعث گسترش آتش می شود. برای خاموش کردن آتش حتما از ماسک و لباس مخصوص استفاده کنید.

احتیاطات شخصی در خصوص حوادث مربوط به ریختن سولفونیک اسید

کارکنان غیر ضروری را از محل دور کنید تا از محل ریزش یا نشتی اسید سولفونیک دور باشند. از لباس های محافظتی و تجهیزات مناسب هنگام پاکسازی محیط استفاده کنید. هرگز بخار یا رطوبت را استشمام نکنید. به بشکه ها و مخزن های آسیب دیده و دارای نشتی دست نزنید، مگر در صورت داشتن تجهیزات کافی! از وجود تهویه مناسب اطمینان حاصل کنید.

روش پاکسازی و نظافت محیط های آلوده

مواد شیمیایی نباید در طبیعت رها شوند. در صورت وجود نشتی بزرگ، در صورت امکان جلوی جریان نشتی را بگیرید. از پخش شدن مواد جلوگیری کنید. مواد را با شن های خشک یا ورمیکولیت جذب کنید و در محفظه بریزید. از ورود مواد نشتی به راه آب ها، فاضلاب ها و خاک جلوگیری کنید. سپس ناحیه آلوده را با آب فراوان بشوئید.

برای نظافت نشتی های کم، سطح را با مواد جاذب مانند پارچه به خوبی تمیز کنید. به هیچ وجه مواد ریخته شده را دوباره به مخزن اضافه و از آن استفاده نکنید.